انواع دین داری و روحانیت؛ بررسی تأثیر نوع دین داری بر تبعیت از روحانیان

Authors

کاظم سام دلیری

دانشگاه عالی دفاع ملی

abstract

به رغم نفوذ تاریخی روحانیان در ایران و تبعیت جامعه از آنان، در دهه های اخیر، شدت و گستره تبعیت جامعه از این قشر کاهش داشته است؛ اما علل این کاهش چیست؟ به لحاظ نظری، به سه دسته علت کلان در این زمنیه می توان اشاره کرد: عللی که به تحولات ساختاری اشاره دارند؛ عللی که تأکیدشان بر تحولات در روحانیان است و عللی که بر مخاطبان آنان (مردم) متمرکزند. در این مقاله، تأکید بر علل مربوط به مخاطبان روحانیان است و به نوع دین داری آنان به عنوان علت مؤثر بر کاهش تبعیت از روحانیت اشاره می شود. لذا سه نوع دین داری مشخص شد که منطقاً بر تبعیت از روحانیت تأثیر دارند. این سه نوع دین داری عبارتند از: دین داری بی واسطه، دین داری بی نیاز از روحانیت و دین داری ناپای بند. پس از توضیح و بسط نظریِ مکانیزم اثرگذاری این دین داری ها بر روابط دینداران با روحانیان، سه فرضیه منتج از بحث، به محک تجربه گذارده شد. نتایج تحقیق که به شیوه پیمایش انجام گرفت، مؤید فرضیه هاست؛ یعنی مشخص شد: هر چه اعتقاد دینداران به نقش ها و وظایف روحانیت (ضرورت کارکردی و وجودی آنان) و برخی احکام و عبادات دینی کاهش یابد و هر چه نیاز آنان توسط بدیل های روحانیت مرتفع شود و نیز هر چه ناپای بندی به ابعاد دین بیش تر باشد، تبعیت دینداران از روحانیان رو به تنزل خواهد گذارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

انواع دین‌داری و روحانیت؛ بررسی تأثیر نوع دین‌داری بر تبعیت از روحانیان

به‌رغم نفوذ تاریخی روحانیان در ایران و تبعیت جامعه از آنان، در دهه‌‌های اخیر، شدت و گستره تبعیت جامعه از این قشر کاهش داشته است؛ اما علل این کاهش چیست؟ به لحاظ نظری، به سه دسته علت کلان در این زمنیه می‌توان اشاره کرد: عللی که به تحولات ساختاری اشاره دارند؛ عللی که تأکیدشان بر تحولات در روحانیان است و عللی که بر مخاطبان آنان (مردم) متمرکزند. در این مقاله، تأکید بر علل مربوط به مخاطبان روحانیان ا...

full text

امتناع اندازه گیری دین داری و امکان رتبه بندی نوع دین داری

این مقاله پژوهش های پیمایشی در حوزة دین را نقد و بررسی کرده است. البته تأکید اصلی مقاله بر نقد پیمایش های اندازه گیری دین داری است و نه لزوماً هرگونه پیمایش مربوط به دین. نقطة عزیمت مقاله بحث از هماهنگی و هم خوانی ناخواسته اما آسیب زای دو گرایش فکری در دو گروه متفاوت است: گرایش قشری گری دینی حاکم بر ذهن دولت مردان، سیاستمداران و مدیران جامعه ازیک سو و گرایش پوزیتیویستی حاکم بر ذهن دانشگاهیا...

full text

تحلیل فضایی از تأثیر دین داری بر سرمایه اجتماعی

سرمایه‌ اجتماعی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل اجتماعی و پتانسیل قدرت مردمی، مورد توجه بسیاری از اندیشمندان قرار گرفته است. به عقیده‌ی بسیاری از صاحب‌نظران، یکی از عوامل مهم در افزایـش سرمایه‌ی اجتماعی در جامعه، دین‌داری مردم است. در این تحقیق به بررسی نقش دین‌داری در افزایش سرمایه اجتماعی افراد پرداخته می‌شود. این موضوع به‌صورت تطبیقی میان نقاط شهری و روستایی شهرستان کوهدشت بررسی شده و تفاوت م...

full text

مقایسه تجربی معیارهای دین داری از نظر روحانیان و دانشگاهیان

در این مقاله معیارهای دین داری از نظر روحانیان و دانشگاهیان مورد بررسی قرار گرفته و مقایسه می شود. منظور از معیارهای دین داری، مبنایی است که بر اساس آن درباره دین داری خود یا دیگران داوری می شود.با استفاده از نظر وبر در مورد رابطه شرایط اجتماعی با تفاسیر و تعابیر دینی و نیز نظریه های عرفی شدن و با توجه به ویژگی های اجتماعی دو گروه مورد مطالعه، از جمله ارتباط بیشتر دانشگاهیان با نهادهای علمی و ا...

full text

سرمایه اجتماعی خانواده و دین داری جوانان

نقش خانواده در شکل دهی به گرایش های دینی فرزندان همواره مورد توجه نظریه پردازان و محققان حوزه دین بوده است. از این گذشته، هردو نهاد دین و خانواده در جامعه ایران دست خوش تغییرات محسوس و قابل اعتنایی شده اند، این دو امر تحقیق حاضر را بر آن داشت تا با هدف شناخت نقش خانواده در ممانعت یا تعدیل گرایش جوانان به اشکال جدید دینداری از یک سو و نیز کمک به فهم رابطه بین تغییرات دین و خانواده از سوی دیگر ای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
شیعه شناسی

جلد ۱۳، شماره ۵۲، صفحات ۵۳-۸۳

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023